Woning V staat als een huis

In de duinen van Oostduinkerke ligt sinds ruim een jaar de Villa V, goed genesteld in het landschap. Een opmerkelijke woning, in scherp afgelijnd en spiegelglad prefab beton.

Twee horizontale betonvlakken, twee grote ramen en een uitsnede in de duin, die via een helling naar de garage leidt: zo oogt de voorgevel van deze vrijstaande villa aan zee. Opvallend: de voorgevel loopt niet evenwijdig met de straatzijde, maar is ietsje westelijker gericht. Om gul avondlicht te vangen.

Het is maar één element waaraan je de zin voor detail kan aflezen waarmee deze woning is opgetrokken. Govaert & Vanhoutte Architects tekende het ontwerp van de woning voor bouwheer Henk Verkouille, van bouwbedrijf Modulo Beton. Enjoy Concrete, prefab betonbedrijf uit Veurne dat zich al jaren toespitst op zichtbeton, vervaardigde de prefabelementen. Het bedrijf van de bouwheer trad op als aannemer.

De voorgevel van de vorig jaar opgeleverde Villa V doet een compacte woning vermoeden, die naar achter in breedte en diepte niettemin zeer ruim is opengewerkt. Zo zijn op de gelijkvloerse verdieping de living, de keuken en de eetkamer zuidoostelijk georiënteerd.

Slaapvertrekken met badkamers vinden op de eerste verdieping onderdak. En het ruimste niveau, de kelder, omvat twee slaapkamers en evenveel badkamers, met daarnaast een poolhouse bij het zwembad. Alles bijeen goed voor 570 vierkante meter.

Villa V is volledig gerealiseerd in prefab – op de ter plaatse gestorte kelder na. De woning is opgebouwd als een legosysteem. Met wanden en kolommen als bouwstenen, die vlot op elkaar worden gezet en gemonteerd. De voegen zijn opmerkelijk klein: niet groter dan 8 mm. “Dat is onvergelijkbaar met prefab-industriebouw, waar alleen al de voegen veel groter zijn”, beaamt Bernard Joye van Enjoy Concrete. “In een villa kun je je dat ruwere werk niet veroorloven: daar moet alles perfect aansluiten. Daar moet het echt top zijn. En daar staan we voor.”

De schoonheid huist in de details. “Ons bureau staat voor een functionele benadering met een uitgepuurde vormgeving”, klinkt het bij de architecten Govaert & Vanhoutte. “Alles vertrekt van een grondige analyse van de opdracht die we omzetten in een evenwichtig volume. De combinatie van uitgepuurde details die we daarop loslaten, definiëren onze woningen. Het functioneel goed werken merk je pas duidelijk als je erin woont.”

Govaert & Vanhoutte Architects: “Het type woning zoals Villa V maken we wel vaker. Wat deze woning voor ons uniek maakt, is het gebruik van prefabmodules. Bij dit project lag dat voor de hand: de eigenaar ontwikkelt de elementen waarmee we hebben gewerkt. Prefab heeft specifieke kenmerken: het vergt veel voorbereiding maar het bouwen zelf gaat bijzonder snel. Beton keert vaak terug in onze architectuur. Op de afwerking daarvan zijn we zeer zuinig. Die afwerkingsgraad is bij Villa V erg mooi. Prefab heeft iets meer voegen, natuurlijk. De uitdaging lag in het mooi ritmeren daarvan.”

De buitenschil van de woning was uiteindelijk op negen dagen klaar. Dat betekent: beton monteren, dak leggen, ramen plaatsen, afkitten. Bernard Joye: “Alles geplaatst, op vier millimeter nauwkeurig.”

“Voor een traditionele bouw werk je van binnen naar buiten. Eerst wordt een ruwbouw gezet, dan volgt de isolatie, ten slotte komen buitenmuur en dak. In dit geval verliep het proces omgekeerd: eerst werden buitenmuren gemonteerd, dan ramen en dak – wat alvast een gesloten geheel opleverde, weliswaar met koudebruggen. Vervolgens werd langs de binnenzijde geïsoleerd en afgewerkt. Die volgorde werkte wel prettig: zo kunnen de onderaannemers binnen, in het droge werken.”

Bouwheer/aannemer Henk Verkouille is alvast verguld met het resultaat. “Het is een bijzonder mooi huis geworden – al zeg ik het zelf, zeer geestig om in te wonen en met supergoede E-waardes. Het was nota bene genomineerd voor een FEBE Elements Award. Villa V had best een passiefhuis kunnen zijn, ware het niet dat mijn vrouw keramiek maakt, en dus werkt met een keramiekoven die heel veel verbruikt (lacht).”

Voor Verkouille en Joye is Villa V duidelijk meer dan zomaar een privéwoonst, het is hun beider visitekaartje als aannemer en promotor enerzijds, als maker van superglad beton anderzijds. Verkouille: “We hebben Villa V gebouwd als referentiewoning. Enerzijds om erin te wonen, anderzijds als voorbeeld voor onze villabouw van morgen. Aan het huis is een stevige evolutie voorafgegaan, ook in mijn knowhow.”

“Mijn bedrijf Modulo is al enige jaren gespecialiseerd in de bouw van recyclageparken. Met die betonmodules zijn we vijf jaar geleden in Frankrijk ook residentiële projecten gaan realiseren. In het begin waren dat woningen van gestapelde elementen. Behoorlijk ‘ruw’ dus. Dankzij onder anderen architect Benny Govaert en Bernard Joye van Enjoy Concrete zijn onze ideeën enorm geëvolueerd en verfijnd. Villa V is het eerste voldragen resultaat van de evolutie die ik als aannemer heb doorgemaakt. Zo is de kleur van het gladde beton perfect zoals we wilden, en zijn de voegen tussen de elementen tot een absoluut minimum herleid. Bernard is daarin echt een krak.”

Bernard Joye: “Voor topwerk heb je een geolied team nodig, met zin voor perfectie. Onze stukken zijn in supercondities gemaakt in de fabriek. Geen enkel stuk met mankementen verlaat de fabriek. Ik ben erg trots op het supergladde beton dat wij leveren, ja. Ons geheim? We werken met vloeibeton, dat niet meer getrild moet worden, zoals klassiek het geval is. Het is van Japanse makelij, en heet RDC (Rheo Dynamic Concrete). Vloeibeton werd aanvankelijk gebruikt voor de bouw van metro’s, voor plaatsen die moeilijk bereikbaar waren. Wij zijn daar destijds met Furnibo, mijn vroegere bedrijf dat nog altijd bestaat, mee begonnen.”

“Bij Enjoy Concrete maken we gebruik van gloednieuwe bekistingen in metaal”, klinkt het voorts. “Die worden zeer goed gereinigd, en met silliconen bewerkt. Dat levert vlijmscherpe randen op: het is tenslotte minimalistische architectuur. In ons beton vind je geen wolken of afschuwelijke grindnesten. Dat perfectionisme vraagt know how, en af en toe een beetje geduld. Maak je een fout, dan moet je herbeginnen. Gelukkig hangen we niet af van de weersomstandigheden. In de fabriek kun je voluit voor de perfectie gaan. En als er bij montage of transport toch wat schade is – dat gebeurt – hebben we een uitstekende hersteldienst; mannen met fijne vingers.”

Bernard Joye: “De woning van Henk Verkouille krijgt best wat navolging, merk ik. Zo hebben we net een order van zes huizen binnen, die in dezelfde geest worden gepland. Deze manier van bouwen houdt de kosten ook onder controle. Alles is vooraf bepaald, waardoor je niet voor verrassingen komt te staan. Bovendien zie ik bouwheren die de buitenschil laten plaatsen, en vervolgens de binnenafwerking zelf doen.”

Verkouille beaamt: “Villa V is het startpunt geworden van heel wat nieuwe projecten in dezelfde geest, die de voorbije maanden in de steigers zijn gezet. Een tiental huizen is inmiddels opgeleverd en er staan er zeker zoveel op stapel. We werken hiervoor vaak samen met Enjoy Concrete”.

Een modulaire prefabwoning bouwen gaat zoals bekend vlug, maar er gaan zeer grondig studiewerk en veel voorbereiding aan vooraf. “De architect ontwierp de woning in de geest van prefab”, dixit Joye. “Het studiebureau van Modulo Beton analyseerde dat ontwerp, trok het ‘in stukken’ en tekende de verschillende elementen uit in detail. Alvorens in productie te gaan, werden die detailtekeningen bij ons gefinetuned en gefinaliseerd. Modulo Beton coördineerde de werf en zorgde dat de puzzel juist werd gelegd, in samenspraak met onze productieplanning.

“Nadat de woning was afgewerkt, werd het beton nog lichtjes geschuurd. En gehydrofobeerd, zodat het beton water- en vuilafstotend is. Zo blijft het materiaal zijn natuurlijke kleur behouden.”

“Doorgaans werken we voor appartementsbouw, maar we leveren meer en meer elementen voor volwaardige villa’s”, besluit Joye. “De troeven van prefab kunnen, mits zin voor perfectie, namelijk ook in de privé-woningbouw voluit aan bod komen: de korte bouwtijd, die je veel manuren op de werf bespaart; je werk is veel minder onderhevig aan de weersomstandigheden; en prefab is ook zeer duurzaam en veilig.”

Villa V is een duurzaam gebouw, zegt Joye overtuigd. “Hoe lang die woning kan blijven staan? Mits het nodige onderhoud om de zoveel jaar zou ik zeggen: bijna eeuwig!” (KDA)