“La Sucrerie is niet zomaar een polyvalente ruimte, maar een project met een culturele roeping”
Met La Sucrerie opent dit najaar in Waver geen suikerklontjesfabriek van weleer, maar een multifunctionele culturele hal in het hart van de stad met stevige wortels in de eenentwintigste eeuw.
Een grotere scène dan Vorst Nationaal, een cinemazaal en een restaurant: het zijn maar enkele ingrediënten van het ambitieuze project in Waals-Brabant, dat sinds vorig jaar in aanbouw is, en in november wordt opgeleverd. Op de plaats waar eens de ‘Sucrerie de Wavre’ (De suikerfabriek van Waver) was gevestigd, in de buurt van het station en met een directe verbinding met het centrum en de buitenwijken, verrijst een nieuwe hal voor culturele en commerciële activiteiten. De hal belooft een pleisterplaats te worden voor lokale muziek-, dans-, beeldende kunst- en andere cultuurverenigingen enerzijds en anderzijds plaats te bieden aan beurzen, netwerkrecepties en congressen. Een van de eerste evenementen in deze zaal wordt alvast de uitreiking van de FEBE Elements Awards 2019.
De bureaus A.D.E. Architects en MPA Montois Partners wonnen de architectuurwedstrijd voor het project. “De culturele veelzijdigheid van de site stond van meet af aan centraal”, zegt Thierry Trenchant, partner bij A.D.E. Architects. “Het ontwerp moest ruimte bieden aan voorstellingen, concerten en tentoonstellingen. Er moesten ontmoetingsruimten komen, een cateringruimte en een bibliotheek.” Veelzijdigheid is de ruggengraat van het project. “Al snel ontstond het idee om met modules te werken, die als een blokkendoos in elkaar passen. Zo komt de verscheidenheid van de plek goed tot uiting en kan ze bij wijze van spreken ‘groeien’, wanneer grotere ruimtes nodig zijn. Onze architectuur is gebouwd rond een geheel van kubussen, met meerdere overkragingen en halve niveaus, wat het ook mogelijk maakte om een pure en eigentijdse esthetiek te ontwikkelen.”
Het grote auditorium heeft een capaciteit van 884 zitplaatsen of, als de tribune is ingeschoven, 1.620 staanplaatsen, met een podium van een forse 390 m². De gemeentelijke bibliotheek (+/- 600 m2) en een filmzaal (253 zitplaatsen) zijn ook gepland. Het modulaire concept vroeg om een zaal zonder binnenmuren”, aldus Patrick de Longrée, directeur van de ‘Hall Culturel Polyvalent de Wavre’. “Er is een groot aantal mobiele wanden, waardoor we de ruimte extreem flexibel kunnen indelen: van een vergadering voor 70 personen tot grote events voor 1.800 bezoekers – meteen de totale capaciteit van gebouw.” De directie wil ‘polyvalentie’ dus zo breed mogelijk oprekken: van tentoonstelling van lokaal talent tot de organisatie van een Europese top. (Dat laatste is niet geheel ondenkbaar, gezien de volgende voorzitter van de Europese raad, Charles Michel, van Waver is.)
“De toegang en de circulatie op de site zijn grondig doordacht”, aldus Trenchant. “We moesten zorgen voor een vlotte én autonome toegang tot alle plaatsen, te allen tijde. Er zullen steeds bepaalde delen van het gebouw operationeel zijn, terwijl andere gesloten zijn ” . De esplanade – die tegelijk een potentiële culturele openluchtruimte is – dient als verdeelpunt en sas naar de verschillende ruimtes toe. Ze leidt de bezoeker naar een glazen gevel met daarboven een grote luifel. Het is de plek waar de bezoekers als van nature zullen samenkomen. De glanzende en gladde afwerking van de luifel zorgt voor een spiegeleffect en een bijzondere ruimtebeleving.
Voor La Sucrerie werd heel wat prefab beton gebruikt. Om te beginnen: de funderingspalen. Wegens de directe nabijheid van een groot waterwingebied is de constructie van de kelder een gevoelige aangelegenheid. Thierry Trenchant: “Met BSolutions werd een zeer gedetailleerde studie uitgevoerd om de funderingstechniek te bepalen. Door te kiezen voor een geklopte paaltechniek met voorboring toe te passen, hielden we rekening met de stroming van het grondwater onder het gebouw en konden we vervuiling van het water vermijden. Dit gebeurde met realtime monitoring van de grondwaterkwaliteit.”
Er werden meer dan 450 geprefabriceerde palen geheid, elk bestaande uit twee delen van 15 m hoog. Daarbovenop werden premuren, predallen en holle vloerelementen gemonteerd. Prefabbetonbalken met een overspanning van meer dan 25 m overdekken de grote zaal. Ook de scène – 22 m hoog – is gemaakt van premuren. Die structurele elementen worden bekleed of geschilderd, terwijl de vloer van de polyvalente zalen, de foyer en de bibliotheek – goed voor enkele honderden vierkante meters – in glad beton wordt uitgevoerd. Ook de bestrating van de buitenruimtes is gemaakt van geprefabriceerde elementen.
Verschillende parameters leidden tot de keuze voor geprefabriceerde betonelementen. “Dan hebben we het over de kosten wegens minder bekisting, standaardisatie mede dankzij een BIM-model en de snelheid van uitvoering. De kwaliteit van het beton is uiteraard ook een pluspunt. De problemen uit het verleden op het gebied van informatie-uitwisseling, zijn nu dankzij BIM opgelost.” Bij de bekendmaking van de naam, vorig jaar, verbond Wavers burgemeester Françoise Pigeolet het verleden met de toekomst van de plek. “La Sucrerie evoceert het verleden, en verwijst naar de straat ‘Chemin de la Sucrerie’. Maar de naam heeft ook een gastronomische connotatie: het verlangen om cultuur te proeven.” Trenchant is er rotsvast van overtuigd dat de plek de hoge verwachtingen zal inlossen. “La Sucrerie is geen gewone polyvalente ruimte, maar een project met een culturele roeping. Met La Sucrerie krijgt Waver een plek die in Waals-Brabant haar gelijke niet kent.” (KDA, SR)
Multifunctionele culturele hal Waver, 2019
Opdrachtgever: Régie communale autonome wavrienne
Aanbestedende overheden: Stad Waver
Ontwerp: A.D.E. Architectes, Montois & Partners, SNC-Lavalin / AM/TV Hall Sucrerie 2010
Aannemer: S.M. Strabag – Moury