Betonwoning met vakantieallure – Subtiel lijnenspel creëert minimalistische rust

© Philippe Corthout – Evenbeeld

Een huis dat ons dag in dag uit een vakantiegevoel geeft. Dat was de kern van de opdracht die leidde tot een iconische betonwoning in de Kempische hotspot Mol. Architect Frederik De Smet (icoon.be architecten) tekende een uitzonderlijk ontwerp. De strakke lijnen volgen het ritme van de prefab betonpanelen en dragen bij tot de rustige, minimalistische uitstraling. Wonen, werken, ontspannen én feesten, het lukt allemaal wonderwel in de beslotenheid en geborgenheid van deze architecturale woning in spiegelglas en industrieel beton.

Bescheiden uiterlijk

Een lang, smal grondplan was de evidente keuze op het langgerekte grondperceel. Door de vorm en de beperkte hoogte boven het maaiveld, oogt de woning van buitenaf compact. Maar schijn bedriegt. De helft van het bouwwerk zit ondergronds. Het interieur is bijzonder ruim en open.

Om te vermijden dat het huis eruitziet als een gesloten blok, biedt de carport in het midden een doorkijk. Daaronder verbindt een ‘geheime’ gang het glazen bureau met het woongedeelte. Dat werd volledig opgetrokken uit sandwichpanelen en vloerplaten in prefab beton, met uitstekende thermische en akoestische eigenschappen en een uiterst korte montagetijd. “De wanden werden op één dag tijd gemonteerd. De week erna volgden de breedvloerplaten van het dak,” licht Frederik De Smet toe, architect en zaakvoerder van icoon.be architecten.

Het gladde zichtbeton geeft de woning een stoere uitstraling en een industrieel karakter. “Voor residentiële toepassingen wordt bij de productie en kwaliteitscontrole van het industriële beton net iets meer aandacht besteed aan het visuele aspect, zoals de gelijkmatigheid van de kleuren,” vertelt architect De Smet, “maar in se gaat het hier inderdaad om industrieel beton. De esthetische waarde ervan is onmiskenbaar: een mooie, industriële en gladgrijze uitstraling.”

Harde bolster, zachte kern

Het interieur en exterieur van de woning vormen een onbegrensd geheel. Het beton kreeg een absolute hoofdrol, omdat het overal zichtbaar bleef. Een onzichtbare schuifvleugel zorgt voor een optimaal contact tussen de woonruimte en de tuin met overloopzwembad. De keuken, evenwijdig aan de achtergevel, richt zich helemaal naar de tuin. De zithoek en de iets lager gelegen tv-hoek, van elkaar gescheiden door een zwevende kast met doorkijkhaard, zijn eerder wat afzijdig gehouden van de buitenruimte. Uiteraard kunnen de grote ramen afgeschermd worden van het zonlicht met een luifel.

Buiten is een groot deel van de verharding uitgevoerd in traditionele ‘grasdallen’. De grasbetontegels, een sterke en stabiele ondergrond die een goede drainage van regenwater toelaat, zorgen voor een vloeiende overgang tussen de groene omgeving en de betonnen sculptuur van de woning. De ruime terrassen zijn aangelegd met grote betonplaten.

In de grote open ruimte op het gelijkvloers, waar de functies in elkaar overvloeien, wordt het ruwe aspect van het zichtbeton verzacht door sereen maatwerk in eikenfineer, Emperador marmer, donker gelakte kasten en subtiele kunstwerken.

Ondergronds hotelgevoel

“Voor een samenhangende totaal­beleving komen in de ondergrondse ruimtes dezelfde materialen terug als in de ruimtes boven, zoals bronskleurig glas, eikenfineer, solidsurface-materiaal en, uiteraard, beton”, legt architect De Smet uit. De slaapkamers en de gedeelde badkamer liggen aan een schuin oplopende helling en baden in een zacht, rustgevend, natuurlijk licht. De master bedroom, met eigen sanitair, heeft een open karakter maar eveneens een intieme positie langs het talud.

Het ondergrondse geheel biedt een hotelgevoel dat perfect past in de vakantiesfeer van de woning. De strak gedetailleerde raamkaders zijn verzonken in de betonnen bureaubladen en reiken tot aan het plafond. Ze bieden uitzicht op de voortuin en de wolken, zonder inkijk van buitenaf.

De ruime kelderverdieping omvat naast de bad- en slaapkamers ook een multifunctionele ruimte. De hele ondergrondse verdieping wordt bijzonder gewaardeerd en gretig gebruikt door de woningeigenaars en hun kinderen om te rusten, te baden, te spelen en te studeren. De betonnen trap die de twee verdiepingen verbindt, heeft een centrale positie in de bovengrondse leefruimte. Zo wordt de -1 rechtstreeks bij het woongebeuren betrokken.

Zwart spiegelglas

Het bureaublok is opgetrokken uit zwart spiegelglas waardoor men uitkijkt over de tuin, de straat en de tegenoverliggende weilanden. Zelfs wanneer de zon is ondergegaan en er binnen kunstlicht schijnt, garandeert het spiegelglas complete privacy. Het ontbreken van zichtbare, herkenbare elementen zoals deuren en ramen, maakt van deze reflecterende ‘black box’ een mysterieus gegeven voor voorbijgangers, die er wel eens gebruik van durven maken om hun uiterlijk te inspecteren.

Vormgeving volgens prefab ritme

De geïsoleerde prefab wanden werden allemaal op maat gemaakt. Ze bestaan uit twee schillen van gewapend beton. Tegen een ervan werd in de fabriek de gewenste isolatielaag aangebracht. Om koudebruggen te voorkomen, zijn de schillen met elkaar verbonden met speciaal ontwikkelde roestvrije verbindingsstukken uit hoogwaardig isolatiemateriaal, en werd de geringe holle ruimte tussen de elementen op de werf nog volgestort met beton.

Bij het ontwerp beoogde de architect een subtiel lijnenspel. “Vanuit mijn ervaring met betonnen sandwichpanelen, stemde ik het ritme van het gebouw af op de maximale paneelbreedte en de voegen tussen de panelen. De breedte van wanden en vloeren, de plaats en naden van de ramen, de lichtlijnen binnenin de woning, de zaagsnede van de vloer, alles is tot in de puntjes op elkaar afgestemd. De detaillering zonder dakrand geeft de buitenzijde van de betonwoning een gestroomlijnde vormgeving, die ik heb versterkt door de strakke compositie met de carport en het kleine, anonieme bureauvolume in zwart glas”, aldus architect De Smet.

De doorgedreven uitlijning resulteert in een rustige, minimalistische uitstraling. Ogenschijnlijke rust die af en toe verstoord wordt door een feestje in de grote woonruimte of onder de carport. (KDA)

Privé-woning 2019, Mol
Opdrachtgever: Privaat
Ontwerp: icoon.be architecten bvba
Aannemer: BOWBOW Totaalaannemingen bv
Studiebureau: Tecobe bv
Prefab beton elementen:

Geïsoleerde dubbele wanden: Kerkstoel 2000+ nv
Breedplaten: Kerkstoel 2000+ nv
Grasdallen buitenaanleg: Ebema nv
Bureautabletten met omgekeerde breedplaten: Kerkstoel 2000+ nv
Zonneterras met omgekeerde breedplaten: Kerkstoel 2000+ nv