Studenten maken betonmeubilair voor jongeren met autismespectrumstoornissen
Leerlingen met een autismespectrumstoornis (ASS) hebben eigen ademruimte nodig. Een aangepaste buitenruimte die overprikkeling, én onderprikkeling, de zogenaamde hypogevoeligheid, buiten houdt. Maar hoe ontwerp je zo’n gemeubileerde plaats die tegelijk rust biedt en prikkelt? Studenten burgerlijk ingenieur-architect van UGent bogen zich over die paradox, in nauwe samenwerking met autismespecialisten, Stad Gent en Het Kwadrant, een Gentse school voor leerlingen met ASS. FEBE-lid Decomo zorgde er, in samenwerking met FEBE, ook voor dat de leerlingen van Het Kwadrant nu al twee ontwerpen naar hartenlust in hun school kunnen uittesten.
Eén school, zoveel behoeften
Het Kwadrant, een stadsschool aan de Martelaarslaan in Gent, verzorgt aangepast onderwijs voor 72 leerlingen tussen 12 en 17 jaar met een autismespectrumstoornis. De behoeften van die jongeren lopen sterk uiteen, ook wanneer ze op school pauzeren. Waar de ene leerling graag een overzicht heeft over de hele speelplaats, verkiest een andere eerder afzondering en beslotenheid. Bovendien moeten ook de leerkrachten het overzicht kunnen bewaren en moeten alle buitenmeubelen tegen een stootje kunnen. De buitenruimte voor de leerlingen moet verschillende gebruiksvormen en interactie garanderen. En de ontwerpers moeten de impact van stimuli als geluid en visuele impulsen permanent in het achterhoofd houden.
Begrijpen werd een begrip
Essentieel bij het ontwerpen van meubilair voor leerlingen met ASS is dat je begrijpt hoe ze met elkaar en met hun omgeving omgaan. Daar bestaat veel onderzoek over, maar dat moet je wel met een kritische blik benaderen. De meeste literatuur is trouwens enkel gericht op kinderen tussen 3 en 12 jaar, terwijl aan de school jongeren tot 17 jaar studeren.
Samenwerking vanuit alle hoeken
Uniek aan dit project is de multidisciplinaire insteek. Zeven teams van studenten burgerlijk ingenieur-architect onder leiding van Prof. Nathan Van Den Bossche kregen naast de reguliere begeleiding door ingenieur-architecten ook input van psycholoog Prof. Herbert Roeyers die onderzoek doet rond autisme, specialisten orthopedagogiek van UGent en HGent, een Egyptische interieurontwerpster, een studiebureau in Parijs en de zorgcoördinatoren van Het Kwadrant.
VERRASSENDE, veelzijdige resultaten
De resultaten van de projectoefening waren zeer divers. Sommige groepen ontwierpen een origineel zitmeubel, andere een totaalontwerp voor de buitenruimte.
Zowel Het Kwadrant als Stad Gent waren zo verrast door de resultaten, dat ze die aan het projectteam dat de renovatie van de hele campus bestudeert, hebben voorgesteld. De ontwerpen zijn immers niet alleen relevant voor Het Kwadrant, maar kunnen dat ook zijn voor alle scholen op de campus.
Twee prototypes werden realiteit
Decomo en betonfederatie FEBE wilden toch al twee prototypes aan het onverbloemde oordeel van de Kwadrantleerlingen onderwerpen. Ze reikten de studenten-ontwerpers van de geselecteerde buitenmeubelen alle nodige knowhow en technische hulp aan om hun ontwerpen in realiteit om te zetten. Zowel voor de betonsamenstelling en bekisting als voor de oppervlaktebehandeling en manipulatie konden de toekomstige burgerlijk ingenieurs rekenen op de toch wel noodzakelijke expertise van specialisten uit de sector. De meubelen worden nu volop gebruikt door de leerlingen van Het Kwadrant, en hopelijk worden ook andere ontwerpen binnenkort geïntegreerd in de renovatie van de hele campus.
Een eensluidend slotakkoord
De deelnemende studenten, de betonindustrie, de ASS-specialisten, de schoolmedewerkers: allemaal ervaarden ze dit project als een boeiend, stimulerend experiment met een hartverwarmend resultaat voor de jongeren met een autismespectrumstoornis. (KDA)
