Eén ontwerp, drie kazernes – Brandweer Wallonie Picarde reorganiseert efficiënt met prefab beton

De bouw van een nieuwe brandweerkazerne is op zich geen uitzonderlijk nieuws. Veel kazernes dateren van zo’n 50 jaar geleden en beantwoorden niet meer aan de hedendaagse normen. Bovendien worden de brandweerdiensten tegenwoordig steeds meer op regionaal niveau georganiseerd. Nieuwe brandweerkazernes worden meestal gebouwd op grotere locaties en buiten stadscentra. Ook de hulpzone Wallonie Picarde had nood aan een nieuwe infrastructuur. Het bouwteam dat de Design & Build-wedstrijd won, stelde drie varianten op basis van éénzelfde concept voor.

In de komende twee jaar zullen in Wallonie Picarde, gelegen in het westelijke deel van de provincie Henegouwen, 9 van de 13 bestaande brandweerposten hun activiteiten op deze locatie stopzetten. De overige vier blijven bestaan. In de plaats van die negen kazernes komen drie gloednieuwe kazernes.

In de nieuwe kazernes zullen brand­weer­wagens meer ruimte krijgen in de 2.000 m² grote garages. Ook de oefen- en opleidingsruimtes worden groter. Bovendien laat de reorganisatie toe om voldoende brandweerlieden 24 op 24 ter beschikking te stellen.

Het bouwteam AAVO Architects srl en Tradeco nv – respectievelijk het architectenbureau en de aannemer – stelde voor de kazernes in Rebaix, Blaton en Evregnies één enkel ontwerp voor, gezien het programma zo goed als gelijklopend is. Naast een ruime garage voor brandweerwagens, zullen bureauruimtes en lokalen voor de brandweerlui van wacht er onderdak vinden. Thibaut Van Laethem van AAVO Architects: “Ons voorstel, gebaseerd op de noodzaak om drie gelijkaardige brandweerkazernes te bouwen, werd goed ontvangen. Wij stelden dit voor, omdat het efficiënt is qua onderhoud, en er bovendien een grote flexibiliteit is qua mobiliteit tussen de verschillende kazernes, zowel op het niveau van personeel als van materiële middelen.”

Stroomlogica

Een brandweerkazerne heeft natuurlijk haar eigen werkingsregels. Dat was meteen ook de conceptuele uitdaging van het project. Thibaut Van Laethem: “Doordat we voor één ontwerp kozen voor de drie kazernes, konden we de nodige aandacht besteden aan een perfecte ‘stroomlogica’. In een brandweerkazerne vinden verschillende stromen plaats, die allemaal relevant zijn, en op een intelligente manier gecombineerd moeten worden. Zo zijn er gescheiden stromen voor interventievoertuigen en personenwagens. Ook schone en schoon te maken uitrusting moeten gescheiden blijven.”

Het hoeft geen betoog dat de efficiëntie van deze stromen van erg groot belang is in een brandweerkazerne, gezien de ergonomische eisen die spoedhulp met zich meebrengt. Thibaut Van Laethem: “De directe toegankelijkheid van de kleedkamers via de hoofdgang en de strategische centrale ligging van deze kleedkamers, vormde de leidraad bij de conceptuele ontwikkeling. Ook de zogenaamde ‘proper-vuil-route’ is eenvoudig opgevat, zodat ze transparant en dus comfortabel is voor operationeel personeel onderhoudspersoneel”. Naast deze functionele voorwaarden, waren ook andere conceptuele aspecten essentieel: de bouwprincipes, de energie-efficiëntie, de landschapsintegratie en de speciale technieken. Deze drie kazernes moeten een schoolvoorbeeld vormen van wat een gebouw voor hulpdiensten kan zijn.”

Efficiënte structuur

Het bouwteam koos voor een structuur in prefab beton. Kolommen, balken, welfsels en gevelelementen worden allemaal geleverd en gemonteerd door FEBE-lid Valcke Prefab Beton. Een deel van het beton blijft aan de binnenkant zichtbaar. Jim Deryckere, sales ingenieur bij Valcke: “Geen enkel element is standaard. Alle elementen zijn op maat ontworpen en geëngineerd, en op onze site geproduceerd.”

De keuze voor prefab was ook voor de architect een logische keuze: “Bouwen met prefab beton behoort tot de core business van AAVO. We hebben op dat gebied zeer veel ervaring, met name voor industriële projecten. Sterkte, brandgedrag, ervaring in industriële projecten en inertie zijn maar enkele redenen waarom we deze methode verkiezen. Voor deze drie gelijklopende kazernes is prefab uiteraard extra efficiënt. Dankzij prefab kon voldaan worden aan de budgettaire vereisten van het project.”

Building Information Modelling

AAVO en Tradeco werkten het volledige project uit via de BIM-methode. Thibaut Van Laethem: “Wij zijn ervan overtuigd dat BIM voor elk project een meerwaarde biedt, en dat in alle ontwerpfases. Dankzij de specifieke modellering van elke ruimte en het gepaste antwoord op het uitgebreide lastenboek, was het BIM-model bijzonder nuttig in de ontwerpfase. Het 3D-model kon in de context van de drie sites worden geplaatst, zodat het ontwerp kon gecheckt worden op toegankelijkheid, herkenbaarheid en landschapscontext.”

De bouw van elke kazerne neemt 15 maanden in beslag. In Rebaix is de kazerne quasi afgewerkt. De drie kazernes zullen in 2022 operationeel zijn. (KDA)

Drie brandweerkazernes – Rebaix, Blaton en Evregnies, in werffase
Opdrachtgever: Zone de Secours de Wallonie Picarde (ZSWAPI)
Bouwteam: AAVO Architects bv + Tradeco sa
Prefab beton elementen : Valcke Prefab Beton nv

• 

•